|
}}
*"[[Ustav]] je konceptualna nužnost svakog pravnog sistema. U svakom pravnom sistemu postoje pravila koja preciziraju značajne institucije i zvaničnike vlade, i određuju ko će od njih šta činiti, i kako će međusobno djelovati, i kako će se određivati njihovo članstvo i sukcesija, i tako dalje." (''Can There Be a Written Constitution?'')
*"Pitanje o ustavu za 64,000 dolara je sljedeće: u ozbiljnoj ustavnoj krizi, čija odanost će ležati gdje (i ko ima oružje i ko ima brojnost na svojoj strani)?" (''Ibid.'')
*"Ustav, kao što sam kazao, jeste ono što određuje institucije inherentnih ovlaštenja. Problem u nastajanju je sljedeći. Institucije inherentnih ovlaštenja u svakom pravnom sistemu su također one koje se identificiraju onim što je [[H. L. A. Hart]] nazvao 'pravila priznanja'. Da budemo tačniji, ona su identificirana konačnim pravilima priznanja tog pravnog sistema. A konačna pravila priznanja pravnog sistema, kao što je Hart objasnio, ne mogu biti usvojena, ili na drugi način kanonički formulisana. Ona ne mogu postojati u zakonodavstvu. Ona postoje samo u praksama zvaničnika. Postavljajući to na više tehnički način, ona mogu samo biti običajna pravila ''in foro''. Zašto? Da uveliko pojednostavimo: bilo koji pokušaj da stvorimo konačno pravilo priznavanja zakonodavstvom zahtjeva da postoji viši zakonodavac sa ovlaštenjem da dodijeli izvorno ili inherentno ovlaštenje. Ali, tu postoji kontradikcija. Ako postoji viši zakonodavac koji dodjeljuje ovlaštenje, slijedi da ovlaštenje koje je dodijeljeno nije izvorno ili inherentno, već delegirano. Pravilo priznanja koje je stvoreno nije, drugim riječima, konačno pravilo priznanja. Slijedi da konačno pravilo priznanja ne može biti predmet legislacije [...] Ili, ''pace'' Hart, neki pravni sistemi nemaju konačna pravila priznanja, ili je moguće da konačno pravilo priznanja, ''pace'' Hart, bude legislativno pravilo. Oba ova zaključka su, međutim, nedovoljno podržana argumentom koji je upravo skiciran." (''Ibid.'')
*"(1) Pravila koja ''identificiraju'' institucije inherentnih ovlaštenja ne iscrpljuju pravila koja ''reguliraju'' te institucije [...] Prema tome, Hartov argument u smislu da konačna pravila priznanja pravnog sistema mogu samo biti običajna pravila ne podrazumijevaju da samo običajna pravila reguliraju institucije inherentnih ovlaštenja. Ostavljena je mogućnost da u nekim pravnim sistemima ustavna pravila presuđivanja i promjene - pravila koja obdaruju institucije inherentnih ovlaštenja sa njihovim inherentnim ovlaštenjima - mogu biti ne-običajna. Prema tome, ostaje mogući sadržaj za pisani ustav, naime dodjeljivanje inherentnih pravnih ovlaštenja koja odgovaraju dužnostima koje su nametnute konačnim pravilima priznanja sistema [...] (2) [K]onačna pravila priznanja [...] leže izvan ustava. Pravila priznanja su potrebna čak i da se identifikuju pravila ustava. Mora se znati, čak i o tim pravilima, da ona zadovoljavaju konačne kriterije pravne valjanosti za pravni sistem kojeg se posmatra, prije nego što ih se identificira kao ustavna pravila sistema [...] To su pravila koja nude ono što Hart naziva 'kriterijume' prema kojima se pravo (pravo određenog sistema) može priznati kao pravo (pravo tog sistema). Po svojoj prirodi ona ne moraju i sama zadovoljiti te kriterije. Ona se nalaze u običajima zvaničnika koji primjenjuju pravo, ali ne slijedi da ona moraju (iako ona mogu) identificirati običaje zvaničnika koji primjenjuju pravo kao izvore prava. U tom smislu ona su iznad prava radije nego dio njega. To nam dopušta da prepoznamo da postoje konačna pravila priznanja koja su, tako da kažemo, iznad ustava dok se istovremeno slažemo da ne može postojati nikakvo ''pravo'' koje je iznad ustava. Ustavno pravo je najviše dokle pravo može dobaciti. Prema tome, pisani ustav može postojati čak i ako mora postojati običajno pravilo priznanja iznad njega, ono koje ga identificira kao ustav, i obavezuje primjenjivaće prava pravnog sistema, ''qua'' primjenjivaće prava tog pravnog sistema, da ga slijede [...] (3) Ustavno pravo regulira one institucije koje, u skladu s pravom, ili imaju inherentna ili ''nepovratno delegirana'' ovlaštenja. Tokom vremena institucije sa nepovratno delegiranim ovlaštenjima mogu se početi smatrati, po pravu, kao da imaju inherentna ovlaštenja. Ali striktno govoreći to ne mora biti slučaj." (''Ibid.'')
*"[U]stavni autoriteti [...] ne moraju biti identifikovani u konačnim pravilima priznanja sistema, čak i u onom pravilu priznanja zahvaljujući kojem su oni ustavni autoriteti. Ukoliko je ustav pisan, samo [...] pisani ustav mora biti identifikovan u relevantnom pravilu prizanja, dok su glavne ustavne institucije one koje su identificirane ''u'' pisanom ustavu. Ovim putem također možemo vidjeti da običajno pravilo priznanja može biti uslađeno sa pisanim ustavom." (''Ibid.'')
*"Ustavi se ne iscrpljuju njihovim pravom. U svakoj državi sa ustavom, i prema tome u svakoj državi sa pravnim sistemom, postoje također ustavna pravila koja se ističu od ostatka ustava upravo u tome što su pravila o kojima autoritativne institucije za primjenu prava ne mogu činiti autoritativne primjene. Ovo stvara prostor za djelovanja koja su neustavna, ali koja nisu ni nezakonita, niti pravo nevaljana." (''Ibid.'')
*"Na dan usvajanja novi ustav je u potpunosti pisano pravo. Ali, taj dan ne traje. Čim se počnu javljati sazreli sporovi koji se tiču značenja ustavnih odredaba, pisano ustavno pravo neizbježno se mora popuniti sa sudskom praksom i/ili običajnim pravom. Ono što je pisano u ustavu mora se pojačati sa više određenog značenja, i večim dijelom to se mora učiniti u trenutku njegove autoritativne primjene, prvenstveno od sudija. Sa protekom vremena, takvo pravo stvoreno od sudija počinje predominirati nad dijelom ustavnog prava koje postoji odvojeno od njega. Sa protekom vremena, saznaje se sve manji dio prava ustava - ili u svakom slučaju sve manji dio materijala od kojih se sačinjava pravo ustava - samo čitanjem ustavnog teksta." (''Ibid.'')
*"Svaki ustav koji dopušta autoritativno presuđivanje po pitanju sopstvene primjene ne može a da ne bude u određenom stepenu živi ustav, t.j. ne može a da ne sadrži manje prava na svom početku nego što će ga sadržavati kasnije." (''Ibid.'')
*"Možda se pravo ustava (ili ustavno pravo) ne treba smatrati identičnim sa samim ustavom, čak i ako ograničimo našu pažnju na dijelove ustava koji čine dio prava [...] [J]edna moguća karika između dva moguća predmeta tumačenja koja su upravo spomenuta - ustavnog prava i kanonskog ustavnog teksta - jeste da prvi može sam predstavljati tumačenje drugog. Drugim riječima, tumačenje ustavnog prava je djelimično drugo-razredna aktivnost u kojoj se tumače pokušaji i tvrdnje drugih, prvenstveno sudija, da tumače kanonski tekst. Tumačenje teksta jeste objašnjavanje (ili isticanje) nekog značenja kojeg ima. Ta istina o tumačenju dovela me je do misli da, utoliko što je ustavna sudska praksa tumačila ustavni tekst da uključuje norme koje nisu već dio njegovog značenja, to se ne može ubrojati među tumačenje. Ali nije dio koncepta tumačenja da značenje koje neko objašnjava tumačenjem mora već biti dio teksta prije nego što ga neko tako protumači. Može se tumačiti tekst dajući mu neko značenje, tako da ono ima to značenje od sada zahvaljujući činjenici da mu ga je neko dao [...] Ovo sugeriše da možemo priuštiti da zauzmemo ekstenzivnije viđenje toga što je pisani ustav, i pisano pravo općenito. Mi možemo uključiti pod naslov 'pisano pravo' i tekst i njegovo značenje (jer bez značenja nema prava u tekstu) i mi trebamo uključiti u njegovo značenje koje god značenje ima, pravno govoreći. To uključuje značenje koje je autoritativno ekstraktovano iz njega od interpretativnih nalazača kao i značenje koje mu je autoritativno prikačeno od interpretativnih inovatora." (''Ibid.'')
*"Gdje postoji pisani ustav, ne postoji logička prepreka da cjelokupno pravo ustava bude pisano pravo. Jer, ne postoji logička prepreka da u potpunosti bude sadržan u tekstu, ili zato što je tamo pronađen u kasnijim presudama sudova, ili što je tamo stavljen kasnijim presudama sudova. Pisani ustavi, ukratko, mogu biti u potpunosti pisani ustavi, jer njihov razvoj u sudskoj praksi, kroz tumačenje, ne može a da ne postane dio njihovog značenja ''qua'' pisanje." (''Ibid.'')
|
