Građanski zakoni u njihovom prirodnom poretku
| Građanski zakoni u njihovom prirodnom poretku |
|---|
| Autor |
| Jean Domat |
pravna kodifikacija
|
| Originalni naziv |
| Les lois civiles dans leur ordre naturel |
| Datum izdavanja |
| 1689. |
- "Svi znaju koja je, u svim stvarima, svrha reda; ako je, u stvarima koje su samo predmet osjetilâ, ispravno svrstavanje dijelova koji obrazuju cjelinu neophodno da bi se oni sitakli, red je još neophodniji kako bi se u duh uvele bezbrojne istine koje sačinjavaju neku nauku. Jer u njihovoj je prirodi da odrađavaju između sebe odnose i veze zbog kojih se uvode u duh jedne nakon drugih; da neke koje treba da se razumiju same od sebe, i koje su izvor drugih, treba da prethode; da druge treba da slijede, utoliko što zavise od tih prvih istina i što su međusobno povezane; te da stoga duh, budući da treba da se od jednih upravlja ka drugima, mora da ih vidi u slijedu; i da prema tom slijedu treba razvrstati odrednice, načela i pojedinačne istine. Otud je lako zaključiti kolika je razlika između posmatranja svih pojedinačnih ali nesređenih istina od kojih se sastoji neka nauka, i pogleda na te iste pojedinačne istine svrstane u poredak; jer, može se reći da razlika nije manja između pogleda na gomilu rasute građe namijenjene podizanju nekog zdanja i pogleda na zdanje podignuto u svem svome skladu."
- "Izvor su svih zakona prva načela koja su temelji poretka ljudskog društva; narav i svrha različitih vrsta zakona mogla bi se dobro shvatiti samo uvidom u njihovu povezanost s tim načelima i njihov odnos prema poretku tog društva čija su oni pravila. Dakle, u sistemu i nacrtu tog sveopćeg poretka treba sagledati položaj i opseg građanih zakona, ono što oni imaju zajedničko s drugim vrstama zakona, ono po čemu se od njih razlikuju, i više bitnih istina neophodnih da bi se oni razumjeli, i da bi se ispravno primijenili u područjima na koja se odnose."
